Sau khi giành giải cao nhất Cristal tại LHP Hoạt hình Quốc tế Annecy vào đầu năm nay, Memoir Of A Snail (Hồi ức của một chú sên) của đạo diễn Adam Elliot vừa tiếp tục được tôn vinh ở giải thưởng cao nhất Liên hoan phim London (BFI) 2024.
Liên hoan phim BFI 2024 vinh danh những bộ phim mới thú vị và tân tiến nhất cùng với cách kể chuyện điện ảnh, sáng tạo, đẹp mắt và khơi gợi. Nơi đây đã giới thiệu một loạt tài năng đáng kinh ngạc trên khắp thế giới. Và phim hoạt hình Memoir Of A Snail là một trường hợp như vậy.
Phương tiện truyền đạt xuất sắc
Những bộ phim chiến thắng, được lựa chọn bởi 4 ban giám khảo, khám phá sâu rộng các chủ đề và câu chuyện hấp dẫn. Và ở hạng mục Phim hay nhất – giải thưởng quan trọng nhất của BFI – chiến thắng thuộc về Memoir Of A Snail, một bộ phim hoạt hình stop-motion (ghép các bức hình thành một bộ phim).
Ban giám khảo, đứng đầu là đạo diễn Alexandre O. Philippe, đã hết lời ca ngợi bộ phim.”Ban giám khảo chúng tôi vô cùng xúc động trước Memoir Of A Snail của Adam Elliot, một thành tựu phi thường trong lĩnh vực làm phim”- ông nói.
Đạo diễn này khẳng định: “Memoir Of A Snail có sự cộng hưởng về mặt cảm xúc và liên tục gây bất ngờ. Nó giải quyết trực diện các vấn đề liên quan như bắt nạt, cô đơn và đau buồn, tạo ra một cuộc đối thoại quan trọng và phổ quát theo cách mà chỉ có phim hoạt hình mới làm được. Ban giám khảo rất vui mừng khi vinh danh một bộ phim hoạt hình bên cạnh những bộ phim do người đóng cùng thể loại”.
Đạo diễn bộ phim, Adam Elliot, cũng rất bồi hồi khi nhận giải: “Khi bắt đầu thực hiện bộ phim nhỏ bé của mình cách đây 8 năm, chúng tôi không bao giờ có thể tưởng tượng được có ngày khán giả trên toàn thế giới sẽ kết nối và tương tác với nhân vật Grace Puddle của chúng tôi như thế này”.
“Bộ phim này được thực hiện bởi rất nhiều nghệ sĩ tuyệt vời – những người đã làm việc trong rất nhiều ngày, nhiều tháng và nhiều năm để thổi hồn vào những cục đất sét của chúng tôi. Giải thưởng này dành cho họ” – ông nói tiếp – “Việc giành giải Phim hay nhất giữa nhiều bộ phim rất tuyệt vời từ khắp nơi trên thế giới cho thấy phim hoạt hình stop-motion vẫn còn sống và phát triển mạnh mẽ, không chỉ còn là cái tên mà là một phương tiện truyền đạt tuyệt vời để kể những câu chuyện phổ quát, có thể khiến khán giả vừa cười vừa khóc. Cảm ơn BFI, ban giám khảo và khán giả London đã ủng hộ bộ phim kỳ lạ của chúng tôi”.
Trước đó, tại LHP Hoạt hình Quốc tế Annecy – LHP hoạt hình hàng đầu thế giới -Memoir Of A Snail đã giành giải lớn nhất là giải Cristal cho Phim hay nhất. Bộ phim rõ ràng đã gây được tiếng vang lớn trong khán giả – những người đã ngồi đó say mê trong suốt thời lượng 90 phút của bộ phim, cùng khóc cùng cười và cuối cùng vỡ òa trong tràng pháo tay dài nhiệt liệt.
Giới phê bình càng ấn tượng hơn với Memoir Of A Snail. Trên Rotten Tomatoes, 100% của 28 đánh giá là tích cực, đạt điểm trung bình là 8,5/10. Còn trên Metacritic, điểm cho phim là 84/100, dựa trên 7 nguồn uy tín.
Đối trọng tuyệt vời
Stop-motion là cách ghép các bức hình được chụp thành một đoạn phim liền mạch theo từng động tác, từng cử chỉ nối liền nhau. Do đó, phim stop-motion bản chất đã là một kỳ tích đáng chú ý khi tốn rất nhiều thời gian và công sức của người làm phim.
Với Memoir Of A Snail, bộ phim mất 8 năm để thực hiện, cần hơn 7.000 sản phẩm riêng lẻ được làm thủ công bởi nhiều nghệ nhân khác nhau, với hầu hết các đồ vật được làm từ đất sét, dây, giấy, sơn và silicon. Chỉ riêng để các nhân vật có thể nói chuyện, các nghệ sĩ đã phải tạo ra hơn 1.000 cái miệng bằng đất sét. Thật là trải nghiệm đầy cảm xúc khi mọi thứ khán giả thấy trên phim đều do bàn tay con người tạo ra.
Nhưng không chỉ kỳ công, Memoir Of A Snail còn là câu chuyện sâu sắc, khơi gợi suy nghĩ và đôi khi hài hước đến mức bật cười. Điều này đẩy bộ phim lên một tầm cao mới, hay “một thành tựu phi thường” như Ban giám khảo BFI nói.
Phim xoay quanh Grace Pudel – một cô gái trẻ sống ở Melbourne, Australia vào thập niên 1970. Thuở nhỏ, cô sống cùng anh trai song sinh Gilbert và bố là Percy – một cựu vận động viên tung hứng đã bị liệt nửa người do ảnh hưởng của rượu.
Grace có sở thích sưu tầm ốc sên, giống người mẹ đã qua đời khi sinh con. Cô và anh trai rất gắn bó và hỗ trợ lẫn nhau. Gilbert đã bảo vệ Grace khỏi những người bạn học hay trêu chọc cô vì cô bị hở hàm ếch.
Thế nhưng, khi bố qua đời, cặp sinh đôi bị tách ra, bị gửi tới những trại trẻ khác nhau và sau đó bị những gia đình bất ổn nhận nuôi. Họ đã phải trải qua hành trình dài đầy thử thách trước khi tìm lại được nhau, và tìm được con người của chính mình.
Lời kể chuyện của Grace rất chân thực và mộc mạc, và khán giả dễ dàng tìm thấy mối liên hệ sâu sắc với cô, đặc biệt là những người có phận đời khác biệt.Trong khi hoạt hình thường được coi là phương tiện dành cho khán giả trẻ tuổi, Memoir Of A Snail là câu chuyện vô cùng độc đáo dành cho người lớn.
Phần lớn sự tinh tế của nó nằm ở khả năng dễ dàng chạm đến nhiều chủ đề phức tạp thông qua sự kết hợp giữa hài hước và cảm xúc. Hay nói rộng hơn, cách tiếp cận câu chuyện này đã trở thành danh thiếp của đạo diễn Elliot.
Khi giới thiệu bộ phim tại Annecy, Elliot đã giải thích rằng ngân sách hạn chế đã dẫn đến việc phụ thuộc nhiều vào lời kể chuyện, hạn chế các cảnh quay đi bộ và đối thoại. Tuy nhiên, những hạn chế này dường như đã nâng cao tính sáng tạo của Elliot thay vì kìm hãm nó.
Elliot đã có nhiều năm làm việc giữa những hạn chế như vậy để đưa tính thẩm mỹ độc đáo của mình vào cuộc sống. Bộ phim đầu tiên của ông là Uncle (1996) được quay bằng phim đen trắng 16mm, trong khi bộ phim ngắn khác của ông là Cousin (1999) được quay bằng phim màu nhưng với bảng màu xám nhạt.Bảng màu này sau đó được Elliot sử dụng trong nhiều tác phẩm của mình, bao gồm Memoir Of A Snail.
Các tác phẩm của ông khắc họa những cá nhân bị chèn ép, sống trong thế giới riêng ảm đạm của mình. Đằng sau những khuôn mặt buồn cười và những cảnh hài hước là nhiều nỗi đau sâu sắc. Những nỗi đau này trở nên rõ ràng hơn khi các nhân vật đấu tranh với cuộc sống của họ. Nhưng sau cùng, họ đã vượt lên trên số phận, và trở nên sáng rõ hơn bao giờ hết.
Có thể nói, Memoir Of A Snail là minh chứng cho sức mạnh của loại phim hoạt hình stop-motion trong việc lay động trái tim mọi người. Bản thân Elliotchỉ ra rằng stop-motion dường như đang trải qua thời kỳ phục hưng, với Pinocchio (2022) của Guillermo Del Toro, Mad God (2021) của Phil Tippett, Wendell & Wild (2022) của Henry Selick và Missing Link (2019) của Chris Butler đều là những ví dụ gần đây về các phim stop-motion.
Phong cách thủ công của Elliot là một đối trọng tuyệt vời với các hiệu ứng kỹ thuật số dường như luôn hiện diện trong các phương tiện truyền thông ngày nay. Trong thời đại tự động hóa và trí tuệ nhân tạo, Memoir Of A Snail là sự trở lại đáng hoan nghênh đối với trải nghiệm của con người.
Memoir Of A Snail khởi chiếu tại LHP Annecy vào ngày 10/6 và chính thức công chiếu vào ngày 17/10 vừa qua.